गुणस्तर तथा नापतौल विभाग उपभोक्ताप्रति निरिष्ठ देखिएको छ । व्यवसायीको स्वार्थमा लागेर गुणस्तर तथा नापतौल विभागले उपभोक्ताको सरोकार जोडिएका सूचना लुकाउँदै आएको छ।

गुणस्तर तथा नापतौल विभागले देशभर उत्पादन भएका वस्तुको गुणस्तर परीक्षण गर्दै आएको छ। तर दुई वर्षदेखि विभागले कुनै पनि वस्तुको गुणस्तर परीक्षणको रिपोर्ट सार्वजनिक गरेको छैन।

विभागले मादण्ड जारी हुँदाको सूचना प्रकाशन गरेपनि वस्तुको गुणस्तर परीक्षणको रिपोर्ट सार्वजनिक गरेको छैन।
विभागले नेपाल गुणस्तरप्राप्त वस्तुको नमूना संकलन गरी गुणस्तर परीक्षण गरिरहेको हुन्छ। नमूना संकलन गर्दै भएको परीक्षणमा तोकेको मापदण्डभन्दा बढी भएको वा कम भएको वस्तुको बिक्री वितरणदेखि उत्पादनमा नै रोक लगाउएको सूचना सार्वजनिक गर्थ्यो। तर विभागले २०७८ मंसिरपछि कुनै पनि वस्तुको गुणस्तर परीक्षणको रिपोर्ट सार्वजनिक गरेको छैन। 

विभागका तत्कालीन महानिर्देशक विश्वबाबु पुडासैनी हुँदासम्म नमूना संकलन गर्दै गुणस्तर परीक्षण भएका वस्तुको रिपोर्ट सार्वजनिक हुन्थ्यो। २०७८ पुसमा पुडासैनी विभागबाट सरुवा भएपछि केही दिनअगाडि विभागबाट मन्त्रालय तानिकएका महानिर्देक दिननाथ मिश्रले कुनै वस्तुको गुणस्तर रिपोर्ट नै सार्वजनिक गरेनन्। 

गुणस्तर परीक्षण भएका छन् तर महानिर्देशक मिश्रले कतिपय उद्योगले उत्पादन गर्ने वस्तुको गुणस्तरमा खराबी देखिए पनि रिपोर्ट आम जनताले थाहा पाउनेगरी सार्वजनिक नगरेको विभागकै कर्मचारी बताउँछन्। उनले जुन उद्योगको गुणस्तरमा समस्या आउँथ्यो त्यही उद्योगका प्रतिनिधिलाई अफिसमै बोलाएर केस फरफारक गर्ने गरेको स्रोतको दाबी छ।

मिश्रले आफ्नो स्वार्थ पूरा गरेपनि आम उपभोक्ताले थाहा पाउनु पर्ने सूचनामा वञ्चित गरेका थिए। गुणस्तर परीक्षणमा खराब देखिएको उत्पादनको बिक्री वितरणमा रोक लगाउँदै बजारमा भएको सामानसमेत फिर्ता गर्नु पर्ने अवस्थामा कुनै जानकारी नदिने र उद्योगीलाई सामान फिर्ता ल्याउनसमेत केही निर्देशन नदिएको स्रोतको दाबी छ।

विभागले विशेषत नेपाल गुणस्तर प्रमाणपत्र पाएको उद्योगको वर्षमा एकपटक गुरणस्तर परीक्षण गर्नुपर्छ। यसबाहेक पनि कुनै गुनासो तथा उजुरी परेको खण्डमा र शंका लागेको अवस्थामा विभागले नमूना संकलन गरी गुणस्तर परीक्षण गर्ने गर्छ।

परीक्षणमा खराबी देखिएमा उक्त ब्याच नम्बरको सामान बिक्री वितरणमा रोक लगाउनेदेखि उत्पादन नै बन्द गराउनेसमेत कानूनी व्यवस्था छ। तर दुई वर्षसम्म परीक्षण भएका वस्तुको विषयमा मिश्रले सूचना जारी गरेनन्। यो बीचमा कति गुणस्तरहीन सामान बजारमा बिक्री भए त्यसको कुनै लेखाजोखा विभागसँग छैन।

तर मिश्रभन्दा अगाडि महानिर्देशक रहेका पुडासैनीले भने हरेक पटकको गुणस्तर परीक्षणमा कुनै खराबी देखिएमा बिक्री वितरणमा रोक लगाउँदै सूचना जारी गर्ने गरेका थिए। तर मिश्रले भने गुणस्तरहीन उत्पादन गर्नेहरूको आर्थिक प्रलोभनमा परेर कुनै पनि सूचना जारी गरेनन्।