रुसले युक्रेन विरुद्ध युद्ध गरेको डेढ वर्ष बितिसकेको छ । 

विज्ञहरुका अनुसार यस युद्धमा रुसले धेरै गुमाएको छ । यही कारणले युद्धक्षेत्रमा आफ्ना अत्याधुनिक ट्याङ्कहरू पठाउनुको सट्टा पुराना र सोभियत युगका ट्याङ्कहरू पठाइरहेको छ । डच ओएसआईएनटी परियोजना ओरिक्स अनुसार १७ महिना अघि रूसले मे ३१ देखि युक्रेनमा आक्रमण गर्दा लडाईका लागि तयार ३ हजार ट्याङ्कहरूको मूल भण्डार मध्ये २ हजार भन्दा बढी गुमाइ सकेको छ। 

लगातार बढ्दो घाटा र त्यस गतिमा नयाँ आधुनिक ट्याङ्कहरू बनाउन नसक्दा मस्कोले पुरानो सोभियत युगका टि ५४, टि ५५ र टि ६२ ट्याङ्कहरू भण्डारणबाट निकालेर युद्ध क्षेत्रमा पठाएको थियो । 

अर्कोतर्फ, युक्रेनले आफ्ना पश्चिमी सहयोगीहरूबाट लगातार आधुनिक ट्याङ्क र अन्य उपकरणहरू प्राप्त गरिरहेको छ। यी रूसी ट्याङ्कहरू आधुनिक युद्धको मैदानमा उनीहरूको अभिप्रेत लडाई भूमिकाहरू पूरा गर्न अपर्याप्त छन्।

जसका कारण रूसले आफ्ना पुराना ट्याङ्कहरूलाई आत्मघाती हतियारको रूपमा युद्धमा पठाउनु पर्ने अवस्था आएको छ । गत महिना रुसको टि ५५ ट्याङ्क युक्रेन युद्धको हिस्सा रहेको भिडियो सार्वजनिक भएको थियो । युक्रेनी सिपाहीले प्रहार गरेको एन्टिट्याङ्क मिसाइल विस्फोट हुनु अघि नै ट्याङ्क विस्फोट भयो र रोकियो। विज्ञहरू भन्छन् कि यी आत्मघाती ट्याङ्कहरू हुन्।

स्वतन्त्र सैन्य विशेषज्ञ पावेल लुजिनले मस्को टाइम्सलाई भने, ‘के आतंककारीहरूले मानिस माथि आक्रमण गर्न विस्फोटक पदार्थले भरिएको कार प्रयोग गर्न सक्छन् ? हामीलाई थाहा छ तिनीहरूले गर्न सक्छन्।’ संगठनात्मक रूपमा कमजोर बन्दै गएको सेनाले आईएसआईएसले जस्तै विस्फोटक पदार्थले भरिएका यन्त्रहरू प्रयोग गरेर अनियमित संरचनाको गुच्छामा परिणत हुन सक्छ ।’

खैर, यो एक वर्ष देखि यो गरिरहेको छ। रूसले सक्रिय कर्तव्यको लागि युद्ध संग्रहालय राखेका ट्याङ्कहरूको पुनः प्रयोग गरिरहेको खबर पहिलो पटक गत मार्चमा बाहिर आएको थियो । त्यसपछि रेलले पुराना टयांकरसहितको सवारीसाधन बोकेको भिडियो सामाजिक सञ्जालमा भाइरल हुन पुगेको थियो ।