काठमाडौँ । दक्षिण अफ्रिकाको बन्द सुन खानीबाट अवैध रूपमा काम गरिरहेका खानी कामदारहरूलाई हटाउने प्रक्रिया जारी छ ।

उद्धार टोलीहरूले दर्जनौं शव र बाँचेकाहरूलाई बाहिर निकालेको मिडिया रिपोर्टमा उल्लेख छ । सयौं मानिसहरू अझै पनि भूमिगत सुरुङमा फसेको अनुमान गरिएको छ । यीमध्ये धेरै मरेका हुन सक्छन्, र बाँकी यति कमजोर छन् कि तिनीहरू आफैं बाहिर निस्कन सक्दैनन् ।

प्रहरीका अनुसार सोमबारदेखि खानीबाट कम्तीमा ६० शव र ९२ जना बाँचेकाहरूलाई उद्धार गरिएको छ । यद्यपि, भित्र कति खानी कामदारहरू छन् भन्ने अझै स्पष्ट भएको नभएको प्रहरीले जनाएको छ । यसअघि, खानी कामदारहरूको प्रतिनिधित्व गर्ने समूह युनाइटेड इन एक्सन ग्रुपले शुक्रबार उद्धार अभियान सुरु गरेको थियो । यस अवधिमा खानीबाट नौ जनाको शव निकालिएको थियो ।

नोभेम्बरमा अधिकारीहरूले खानी कामदारहरूलाई खाना र पानीको आपूर्ति सतहबाट काटेपछि प्रहरी, खानी कामदार र स्थानीय समुदायबीच तनाव बढेको थियो ।  सुरुङबाट अहिलेसम्म ६० जनाको शव निकालिएको छ।

यसअघि, युनाइटेड इन एक्सन समूहका प्रवक्ता साबेलो मङ्गुनीले उत्तर पश्चिमी प्रान्तको खानीमा कम्तिमा १०० जनाको मृत्यु भएको र उनीहरूको मृत्यु भोक वा तिर्खाका कारण भएको आशंका गरिएको बताएका थिए । प्रहरीले नोभेम्बरमा यी खानी कामदारहरूको उद्धार गर्न अभियान सुरु गरेको थियो । अहिलेसम्म ६० वटा शव निकालिएको छ।

प्रहरीले शव र बाँचेकाहरूको पुष्टि गरिरहेको छ । शुक्रबार समूहले गरेको अपरेशनमा नौ जनाको शव फेला परेको मङ्गुनीले बताएका थिए । यस अवधिमा, २६ जना बाँचेकाहरूलाई पनि उद्धार गरिएको थियो । यसैबीच, प्रहरी प्रवक्ता ब्रिगेडियर सेवाता मोक्गवाबोनले कति शव बरामद गरिएको छ र कति जीवित छन् भन्ने कुरा पुष्टि भइरहेको बताए ।

प्लास्टिकमा बेरिएका शवहरू अँध्यारो भूमिगत सुरुङहरूमा देखिएको प्रहरीले जनाएको छ । प्रहरीले खानीबाट बाहिर निस्कन प्रयोग गरिएको डोरी हटाएपछि उनीहरू भूमिगत रूपमा फसेका थिए । प्रहरीले खानी कामदारहरूलाई बाहिर निकाल्ने प्रयासमा उनीहरूको खाद्यान्न आपूर्ति काटेको थियो ।

मङ्गुनीले दक्षिण अफ्रिकाको सबैभन्दा गहिरो मध्ये एक रहेको खानीमा ५०० जनासम्म खानी कामदार हुन सक्ने बताएका थिए । प्रारम्भिक पोस्टमार्टम रिपोर्टले उनको मृत्यु भोकमरीले भएको देखाएको छ ।

खनिज स्रोत मन्त्री ग्वेडे मान्ताशेका अनुसार अहिलेसम्म १५ सयभन्दा बढी अवैध खानी कामदारहरू पक्राउ परेका छन्, जसमध्ये अधिकांश विदेशी नागरिकहरू छन् । खानी कामदारहरूको लागि बाहिर निस्कने एक मात्र तरिका अर्को खानीमा जानु हो, जुन अत्यन्तै खतरनाक छ । यो खानी २.५ किलोमिटर गहिरो छ र यसमा धेरै तह र सुरुङहरू छन् ।

यसैबीच, प्रहरी मन्त्री सेन्जो मचुनुले उद्धार कार्य १० दिनसम्म चल्ने बताए । जीवितै सतहमा ल्याइएकाहरूलाई चिकित्सा सहायता पछि पक्राउ गरिनेछ र अवैध उत्खननको आरोप लगाइने उनले बताएका छन् ।